Hệ thống pháp luật

dân nhập cư

"dân nhập cư" được hiểu như sau:

Những người có quốc tịch nước ngoài hoặc không quốc tịch nhập cảnh một nước khác (không phải nước mà họ mang quốc tịch hoặc đang cư trú) với mục đích cư trú dài hạn hoặc định cư.Những người nhập cảnh với mục đích cư trú ngắn hạn, như học tập, lao động, công tác... không được coi là người nhập cư (Xt. Nhập cư). Có 2 hình thức nhập cư là nhập cư hợp pháp (còn gọi là nhập cư kiểm soát được) và nhập cư bất hợp pháp (còn gọi là nhập cư không kiểm soát được). Cũng giống như tình trạng di cư (Xt. Di cư), nhập cư cũng chịu tác động bởi yếu tố thúc đẩy và yếu tố lôi kéo, trong đó yếu tố lôi kéo đóng vai trò chính. Chính sự "hấp dẫn" của "thế giới mới" là châu Mỹ, châu Úc đã tạo nên dòng di cư của khoảng 50 triệu người từ châu Âu sang Bắc Mỹ và châu Úc (các nước nhập cư truyền thống) trong thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX. Sau chiến tranh thế giới lần thứ II, thế giới lại chứng kiến dòng di, nhập cư từ các nước chậm phát triển ở châu Á, Phi, Mỹ Latinh sang các nước phát triển ở châu Âu, Mỹ.Thông thường các nước điều chỉnh việc nhập cư của người nước ngoài trong các luật về nhập cư (immigration acts), trong đó quy định cụ thể về đối tượng, điều kiện, thủ tục đối với người nhập cư và việc trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp hoặc không được cấp các giấy tờ cư trú hợp pháp. Việt Nam chưa có luật nhập cư, Điều 82 Hiến pháp năm 1992 quy định "Người nước ngoài đấu tranh vì tự do và độc lập dân tộc, vì chủ nghĩa xã hội, dân chủ và hòa bình, hoặc vì sự nghiệp khoa học mà bị bức hại thì được Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam xem xét việc cho cư trú". Pháp lệnh nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam 2000 quy định "người nước ngoài thường trú” là người nước ngoài cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài ở Việt Nam (Điều 3). Những người nước ngoài đang tạm trú tại Việt Nam thuộc 3 trường hợp sau sẽ được xem xét, giải quyết cho thường trú: 1) Là người đấu tranh vì tự do và độc lập dân tộc, vì chủ nghĩa xã hội, vì dân chủ và hòa bình hoặc vì sự nghiệp khoa học mà bị bức hại; 2) Có công lao đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam; 3) Là vợ (chồng), con, cha, mẹ của công dân Việt Nam thường trú ở Việt Nam (Điều 13). Người nước ngoài thường trú tại Việt Nam được cấp thẻ thường trú (Điều 14).