cưỡng dâm
"cưỡng dâm" được hiểu như sau:
(Hành vi) ép buộc người khác phải miễn cưỡng chịu giao cấu với mình.Cưỡng dâm là hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm quyền được tôn trọng về nhân phẩm, danh dự của người khác. Hành vi cưỡng dâm được quy định là tội danh độc lập thuộc nhóm tội xâm phạm nhân phẩm trong Luật hình sự Việt Nam kể từ khi Bộ luật hình sự năm 1985 có hiệu lực. Trước đó, trong sắc luật số 03 năm 1976, hành vi cưỡng dâm chưa được quy định là một tội danh độc lập mà được quy định chung là “Các tội khác xâm phạm thân thể và nhân phẩm của công dân...”.Tội cưỡng dâm, theo Luật hình sự Việt Nam hiện hành được hiểu là hành vi ép buộc người (phụ nữ) lệ thuộc mình hoặc người (phụ nữ) đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng chịu giao cấu với mình. Như vậy, tội cưỡng dâm theo Luật hình sự Việt Nam đã được giới hạn hơn so với hành vi cưỡng dâm nói chung. Chủ thể của tội cưỡng dâm chỉ có thể là nam giới và nạn nhân của tội này chỉ có thể là phụ nữ và họ là người lệ thuộc vào kẻ phạm tội hoặc là người đang trong tình trạng quẫn bách. Quan hệ lệ thuộc ở đây có thể là trong phạm vi công tác, gia đình, tín ngưỡng... Đang ở trong tình trạng quẫn bách là đang ở trong hoàn cảnh hết sức khó khăn không thể hoặc khó có thể tự khắc phục được. Kẻ phạm tội cưỡng dâm đã lợi dụng quan hệ lệ thuộc hoặc tình trạng quẫn bách ép buộc nạn nhân bằng thủ đoạn đe dọa hoặc hứa hẹn để họ phải miễn cưỡng chịu giao cấu. Trong Bộ luật hình sự năm 1999, có hai tội danh liên quan đến hành vi cưỡng dâm. Đó là tội cưỡng dâm (Điều 113) và tội cưỡng dâm trẻ em (từ 13 đến dưới 16 tuổi; Điều 114). Hai tội này chỉ khác nhau về độ tuổi của nạn nhân, nhưng chính sự khác nhau này làm cho tính nguy hiểm của hai trường hợp này khác nhau. Trong Bộ luật hình sự năm 1985 khi mới ban hành chỉ có một tội danh chung là cưỡng dâm. Việc tách thành hai tội kể từ lần sửa đổi, bổ sung Bộ luật hình sự vào năm 1997 một mặt thể hiện sự phân hóa trách nhiệm hình sự trong luật, mặt khác cũng thể hiện chính sách hình sự của Nhà nước trong việc trừng trị nghiêm khắc hơn hành vi xâm phạm đến trẻ em. Hình phạt cho tội cưỡng dâm có thể tới 18 năm tù; còn hình phạt cao nhất cho tội cưỡng dâm trẻ em có thể là tù chung thân.Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, tội cưỡng dâm được quy định tại Điều 143 Bộ luật hình sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 27 tháng 11 năm 2015.