công xã pari

"công xã pari" được hiểu như sau:

Cuộc cách mạng đầu tiên của giai cấp công nhân và nhân dân lao động Pari lật đổ chính quyền tư sản năm 1871. Cuối thế kỷ XIX, mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản trong lòng xã hội Pháp ngày càng trở nên gay gắt. Khi quân đội Phổ tiến vào nước Pháp thực hiện cuộc xâm lăng, Chính phủ tư sản Pháp đã đầu hàng, cắt nhượng cho Đức 2 tỉnh là Anlat Xơ và Loren, chịu nhận bồi thường chiến tranh 5 tỉ Phrăng, mở đường cho lính Đức tiến sát Thủ đô Pari. Công nhân và nhân dân Pari đã tự vũ trang và tổ chức bố phòng thành phố. Nhưng giai cấp tư sản đứng đầu là Chie (L.A.Thiers) Thủ tướng Chính phủ - đã đầu hàng Đức, ra lệnh tước vũ khí của công nhân, giải tán các tuyến phòng thủ.Căm phẫn trước thái độ đầu hàng, phản bội của chính phủ, quần chúng công nhân và nhân dân Pari đã vùng dậy khởi nghĩa ngày 18.3.1871, đánh đuổi các phần tử tư sản, thành lập chính quyền mới ở Pari, gọi là công xã Pari - chính quyền đầu tiên của giai cấp vô sản thế giới, đánh dấu bước phát triển mới của phong trào công nhân quốc tế. Chính quyền gồm đại biểu công nhân, tiểu tư sản và trí thức tiến bộ. Công xã đã ban hành sắc lệnh thủ tiêu quân đội và cảnh sát thường trực của chế độ cũ thành lập các đơn vị vệ quốc quân; tách hoạt động của nhà thờ khỏi chính quyền và giáo dục, tổ chức hệ thống giáo dục mới, chuyển quyền quản lý xí nghiệp vào tay công nhân, thi hành một số biện pháp cải thiện đời sống dân nghèo về lương bổng, về nhà ở, hoãn trả nợ, hạ giá vé xem nghệ thuật... Song song với việc xây dựng một xã hội mới, những người lao động công xã còn tổ chức cuộc chiến đấu anh dũng bảo vệ thủ đô Pari từ ngày 02.01 đến ngày 28.5.1871. Nhưng lúc bấy giờ giai cấp vô sản chưa có một chính đảng tiên phong lãnh đạo, chưa thực hiện được sự liên minh với giai cấp nông dân và cũng chưa thật kiên quyết trấn áp kẻ thù, trong khi đó giai cấp tư sản câu kết với bộ máy xâm lược Phổ, phản công lại quyết liệt. Sau 72 ngày tồn tại và đấu tranh ngoan cường, Công xã Pari đã thất bại để lại những bài học sâu sắc về cách mạng vô sản, thiết lập, bảo vệ chính quyền vô sản.