bộ luật hammurabi

"bộ luật hammurabi" được hiểu như sau:

Bộ luật được soạn thảo vào thời vua Hammurabi (Hammurabi; 1793-1750 trước Công nguyên), người sáng lập vương triều Amorit (Amorite) đầu tiên của vương quốc cổ Babylon.Bộ luật Hammurabi được đoàn khảo cổ người Pháp tìm ra năm 1902. Theo các nhà sử học, Bộ luật Hammurabi được khắc trên những tấm đá bazan với chiều cao 2 mét và được dựng tại các quảng trường của thành phố để mọi người biết và tuân thủ. Trước Bộ luật Hammurabi còn có một vài Bộ luật của người Sumer và người Akkal để nhà vua có thể noi theo. Nguồn chính của Bộ luật Hammurabi là những pháp điển của người Sumer, nhũng phán quyết của vua Hammurabi và của tòa án thời đó. Bộ luật Hammurabi có 282 điều với các nhóm chế định: 1) Chế định dân luật: trong chế định này đã có những quy định khá cụ thể về hợp đồng mua bán, vay mượn, lĩnh canh ruộng đất; 2) Chế định gia đình: Theo bộ luật Hammurabi, người đàn ông (là người chồng hoặc người cha) có một quyền lực tuyệt đối trong gia đình như quyền được ly hôn, lấy vợ lẽ, quyền bán vợ, bán con...; 3) Chế định về quyền thừa kế: Bộ luật Hammurabi đã thể hiện sự coi trọng và bảo hộ quyền thừa kế của chủ sở hữu tài sản. Trong bộ luật Hammurabi đã có sự phân định các loại thừa kế - đó là thừa kế theo luật và thừa kế theo di chúc. Chế định quyền thừa kế trong bộ luật này cũng đã có nhiều điểm tiến bộ như các quy định về sự bình đẳng trong việc nhận thừa kế giữa con trai và con gái, quy định về giới hạn của việc tước quyền thừa kế...; 4) Chế định luật hình sự Chế định hình sự trong bộ luật Hammurabi thể hiện tính hà khắc trong các quy định trừng phạt đối với người phạm tội. Ví dụ: nguyên tắc trả thù công bằng, nguyên tắc trách nhiệm tập thể,... Cách thức tiến hành hình phạt tử hình rất dã man như thiêu, đóng cọc... Bộ luật Hammurabi đã áp dụng các quy định về phạt tiền đối với những người phạm tội. Yếu tố lỗi (cố ý hay vô ý) cũng đã được viện dẫn để xác định mức độ của hành vi phạm tội.Về phương diện tố tụng, tuy chưa có nhiều quy định cụ thể song cũng đã có sự đề cập tới nguyên tắc xét xử công khai của tòa án, trách nhiệm của thẩm phán trong việc phán quyết vụ việc,...Bộ luật Hammurabi là bộ luật của xã hội buôn bán, tiến xa hơn Bộ luật XII bảng của La Mã soạn thảo vào 13 thế kỷ sau. Nói chung, bộ luật Hammurabi đã quán xuyến hầu hết các quan hệ xã hội, gia đình, các vấn đề tư hữu tài sản, thừa kế, di chúc, vay mượn, mua bán, thuê nhân công, mua nô lệ, mua bán, vay mượn động sản... với nội dung rất chi tiết.